Bu sayımızda, ayın fotoğrafı köşemizde, ilginç bir canlıya yakından bakacağız. Ancak önce fotoğrafçımız sevgili Cüneyt’in çektiği bir fotoğraftaki canlının ne olduğunu düşünmenizi istiyoruz sizden: Bu böcek sizce gerçekten bir karınca mı?
Fotoğraf: Cüneyt Özdaş
Makine: Canon 7D
Lens: Canon MP-E 65mm lens,
Yardımcı Ekipman: Canon MT-24EX flaş, Ev yapımı flaş difüzörü
Yüksek çözünürlük için tıklayın.
Bu ayki fotoğrafımız, böcekler dünyasından. Fotoğrafta gördüğünüz canlı, her ne kadar ilk bakışta bir karıncayı da andırsa da, aslında bir tür yaban arısı!
Kanatsız yaban arılarından biri olan ve Ichneumonidae ailesinin Gelis genusuna ait bu arılar, karıncalara şaşırtıcı derece benzemelerine rağmen, karınca değiller. Gövdeleri karıncaya benzeyen bu arıları karıncalardan ayıran en belirgin özellikleri ise antenleri.
Parazitik canlılar olan bu arılar, aynı amanda savunma amaçlı olarak da kullandıkları uzun iğneleri yardımıyla diğer böceklerin içine yumurtalarını enjekte ediyorlar. Larvalar, enjekte edildikleri böceklerin içinde yumurtadan çıkıyor, enjekte edildikleri konakların iç organlarını yiyerek içeriden dışarıya büyüyorlar.
karınca
Kanatsız dişi bir yaban arısı. Mimikri söz konusu olmayabilir. Pompilidae ya da Ichneumonidae uzmanı bir arı taksonomistine danışmanızı naçizane tavsiye ederim.
Yorumunuz için teşekkürler. Daha önce birkaç yerde bunun bir mimikri örneği olabileceğini okumuştum, onun için girişi öyle yazmıştım. ( Mesela şu yayında mimikri örneği olarak bahsedilmiş.)
Ancak biraz daha detaylı araştırınca, bu yaban arısının karıncalara benzerliğinin mimikri olmadığı konusunda da epey detaylı tartışmalar okudum. Sizin de belirttiğiniz gibi, mimikri sayılması için, iki türün bir arada yaşaması gerekiyor. Oysa, bu yaban arıları karıncalarla birlikte/ karıncalara yakın yaşamadıkları için genel görüş bu durumun mimikri örneği olmadığı şeklinde imiş. yazıyı bu şekilde değiştirdim. Uyarınız için tekrar teşekkürler.
Rica ederim. Karıncalar malumunuz Hymenoptera (Zarkanatlılar) takımındanlar. Karıncaların mensup olduğu Formicidae familyası da; Pompilidae, Scoliidae, Vespidae gibi parazit ya da yaban arılarını barındıran Vespoidea üst familyasına bağlı. Kısaca karıncalarla aralarında akrabalık ve bundan kaynaklanan yapısal benzerlikler söz konusu. Her ne kadar yukarıda ki fotoğraflarda bariz fark olduğu görünse de (bu arada Cüneyt beyin fotoğrafı harika) doğada çıplak gözle uzmanı olmayan kişilerce dikkat edilmedikten sonra ayırt edilebilmeleri neredeyse imkansız. Karıncaları taklit eden ve onlarla karmaşık bir yaşam ilişkisine giren grupların başında örümcekler geliyor desek sanırım yanlış olmaz. Örümceklerin kimi familyaları karıncaları sadece yapısal olarak taklit edebildiği gibi bazıları da davranış olarak taklit edebiliyor. Malum karıncalar özellikle formik asitten dolayı leziz canlılar değiller ve bazı örümcek familyalarının sadece onlarla besleniyor olması onlara ekolojik açıdan inanılmaz bir avantaj sağlıyor. Karmaşık ilişkiler :) Çok güzel, faydalı, bilgilendirici bir köşe… Tebrikler, teşekkürler, kolaylıklar…