Bundan 51 yıl önce, 12 Nisan 1961’de Yuri Alekseyeviç Gagarin, Vostok 1 uzay aracına binmiş, uçuş önceki kontrollerini tamamlamış ve geri sayıma hazırlanmıştı. Kalkıştan birkaç saat sonra, tarihteki 108 dakikalık ilk yörüngeye oturan insanlı uzay uçuşunu gerçekleştirecek, bu uçuş sırasında basit ve bir o kadar da güzel şu cümleler ağzından dökülecekti:
Dünya masmavi görünüyor. Ne kadar da muhteşem. İnanılmaz!
Gagarin’in uzay aracının camından gördüğü Dünya gerçekten de muhteşemdi. O, bu kelimeleri yaşadığı dünyanın, evinin uzaydan nefes kesici görünümünden son derece etkilenerek sarfetmişti ve bu kelimeler Rusya’nın Kluşino köyünde doğan ve uzaya çıkıp yörüngeden Dünya’yı seyreden ilk insan olan Yuri Gagarin’in ağzından çıkan kelimeler olarak tarih sayfalarında yerini alacaktı.
Gagarin bu sözleri söylediğinde, gezegenimizin yüzeyinin 300 km üzerinde uçmaktaydı. İlerleyen yıllarda, sayıları 500’ü bulan, farklı milletlerden astronotlar Gagarin’in ayak izlerini takip ederek yörüngeye çıktılar ve onlar da dünyamıza uzayın derinliklerinden baktılar. Tüm astronotların hissedecekleri şey bu sözlerde gizliydi. Uzaya ve diğer yıldızlara ulaşmak adına yapılmış bu girişim, hem Gagarin’e hem de tüm dünyaya gezegenimizin ne kadar kıymetli ve özel olduğunu bir kez daha anımsatacaktı.
Yuri Gagarin’in görevinin başarısı inanılmaz yankı yaptı. Sovyet Rusya ile sürekli bir yarış halinde olan ABD, Yuri Gagarin’in uzaya çıkma haberi doğrulanır doğrulanmaz, uzaya astronot gönderme çalışmalarını hızlandırmıştı. Gagarin’in hemen ardından ABD’li bir astronot olan Alan Shephard, balistik bir füzeyle uzaya çıkıp, yörüngeye oturmadan hemen Dünya’ya dönerek ABD’nin uzaya çıkan ilk astronotu unvanını alsa da, ABD’nin yörüngeye oturacak bir aracın içinde astronot gönderebilmesi için bir yıl geçmesi gerekecekti. Bir yıllık çalışmanın ardından, ABD’li Astronot John Glenn, 7 Şubat 1962’de Friendship uzay gemisi ile Dünya yörüngesine çıkacak, ve 4 saat, 55 dakika ve 23 saniye yörüngede kalacaktı.
Ne yazık ki, uzaydan döndükten sonra ulusal kahraman ilân edilmesine karşı Yuri Gagarin bir daha hiç uzaya çıkmadı. Komünist Sovyet rejimi, ABD ile olan uzay yarışında kendisine çok büyük bir avantaj yaratmış bu halk kahramanını kaybetme riskini göze almak istemiyordu. Bu nedenle o yıllarda son derece riskli olan uzay uçuşlarının kapısı artık Gagarin’e kapanmıştı. Sovyetler Birliği’nin uzay programlarını geliştirdiği merkez olan Uzay Şehri’ne geri döndü ve burada yeniden kullanılabilen uzay araçları ile ilgili araştırma ekibinde çalışmaya başladı.
Sovyet hükümetinin önlemleri işe yaramadı, bu göreve gelmesinden birkaç yıl sonra, rutin pilotluk eğitimi uçuşu sırasında geçirdiği bir kaza sonucunda, 27 Mart 1968 tarihinde, 34 yaşında hayata gözlerini kapadı.
Yuri Gagarin, uzayın bilinmezliğine adım atan ilk insan olarak sadece Rusların değil, tüm dünyanın sevgi ve saygısını kazanmıştı.
Geçen yıl, Nisan 2011’de Yuri Gagarin’in uzaya çıkışının 50. yıl dönümünde Avrupa Uzay Ajansı ve Uluslararası Uzay İstasyonu‘nun 26. ve 27. seferlerine katılan mürettebat, el ele vererek Yuri Gagarin’in gerçekleştirdiği yolculuğu yeniden yaşamamıza olanak veren bir film ortaya koydular. Vostok 1’in izlediği rotayı takip eden Uluslararası Uzay İstasyonu’nun dünyaya bakan penceresinden, astronot Paola Nespoli ve belgesel ustası Christopher Riley, Yuri Gagarin’in bundan 51 yıl önce baktığı dünyamızın yüksek çözünürlüklü görüntülerini kaydettiler. Bu kayıtlar Yuri Gagarin’in çıktığı yolculuğa ait özgün görüntü ve ses kayıtları ile birleştirildi ve besteci Phillip Sheppard’ın özgün müziği ile bu müthiş yolculuğun anısına yayınlandı.
Gelin, uzaydan Dünyamıza Yuri Gagarin’in gözleri ile bakarak, insanlık için çok önemli bu 108 dakikayı bir kez de bizler yaşayalım.
Kaynaklar
- Wikipedia: Yuri Gagarin
- Nasa: History of Human Spaceflight
- Gizmodo: In honor of Yuri Gagarin
- Firstorbit.org
- What Yuri Gagarin saw: First Orbit film to reveal the view from Vostok 1
Son zamanlarda birçok bilimci insanlı uzay uçuşlarının lüzumsuz masraf olduğunu, gezegenleri insansız araçlarla keşfetmenin çok daha ekonomik ve verimli olduğunu savunuyor.
Ama onlara hak veremiyorum.
Bir insanın Dünya dışına çıkması bütün insanlığa bir başarı hissi, ortak bir mutluluk getiriyor. Hiç bir insansız aracın sağlayamadığı bir duygu bu. Dahası bu başarılar milliyetçi duyguları da aşıyor, bütün insanlık, Rusmuş Amerikalıymış demeden bu yeni kâşiflere saygı ve hayranlık besliyor. Bu saygı, belki de uzay araştırmalarının bu noktaya gelmesindeki en büyük etken.
Ümit ederim insanlık yakında yeniden uzaya döner ve böylece hızlı bir gelişme çağı başlar.
Yuri Gagarin. Uzaya giden ilk canlı Laika dan sonra uzaya giden ilk insan olarak bilinir. Ancak glasnost dan sonra, SSCB askerlerinin NATO askerleri ile aynı masaya oturarak fikir alış verişi yapmaya başladığı dönemlerde bir Rus ve bir Amerikalı arasında geçen sohbette konu Yuri Gagarin e gelir ve Amerikalı nın Uzaya giden ilk insan, dünyayı masmavi gören ilk insan söylemlerini kesen Rus generalin ifadesi ilginçtir:
“Yuri Gagarin uzaya giden ilk insan değildir. Geri dönebilen ilk insandır…”
elbette ki demir perde arkasındaki SSCB nin çok gizli uzay çalışmalarında neler olup bittiğini bilemeyiz. Ancak günümüzde bile süper işlemcilerin yönettiği uydu roketlerinin, uzay mekiklerinin başına gelenlere bakınca, dönemin teknolojisi ile bir takım kazaların yaşanmış olmasının çok muhtemel olduğu da ortada..
Kesinlikle doğru. Konu hakkında Google’dan “Sochi Six” (Sochi Altılısı) diye arattırın. Ben bu konuyu ilk araştırdığımda resmen dibim düşmüştü. Komünist sistemin sorgulanamazlığı ve Sovyet kültüründe insan hayatının ucuzluğu neticesinde böyle başarılı ve cesur insanlar pisi pisine harcanmışlar.
Bende “GERÇEK GÖRÜCÜ” ye katılıyorum Yuri Gagarin rus kozmonotlar arasında şanslı olandı! Yalnız ölümüyle ilgili bir itirazım var. Rus astronotun rus toplumu nazarında bir idole dönüştürülmesi toplumun aşırı sevgi duymasına bu da malesef polit büro nun gözünün korkmasına neden olmuştur. Ölümünün basit bir kaza gibi gösterilmesi sadece Sovyet yönetiminin halk üzerindeki psikolojik harekatıyla açıklanabilir.
Saygılarımla…
Çok etkiyiyici :D
ödevim için gerekliydi bu yüzden hepsini yazmam gerekti
cok guzel
Sochi six’i okuyunca gerçekten inanamadım insanlar bu kadar değersiz görülmemeliydi. Gerçek görücüye katılıyorum Yuri Gagarin uzaya giden ilk insan değildir. Geri dönebilen ilk insandır…”
elbette ki demir perde arkasındaki SSCB nin çok gizli uzay çalışmalarında neler olup bittiğini bilemeyiz. Ancak günümüzde bile süper işlemcilerin yönettiği uydu roketlerinin, uzay mekiklerinin başına gelenlere bakınca, dönemin teknolojisi ile bir takım kazaların yaşanmış olmasının çok muhtemel olduğu da ortada..
Şuan bile bu kazalar meydana geliyorsa eskiden bu kazaların meydana gelmesi çok olağan.
aradığım şeyi hiç bulamadım.
şu siteye doğru düzgün birşey koyun.
ben size uzaya ilk kim gitmiştir diyorum .
siz bana ise bana aya ilk kim gitmiştir diyorsunuz. Bana aya ilk kimin adım atması değil uzaya ilk kimin gittiği lazım. Sizin yüzünüzden hep düşük not alıyorum.
Lütfen bir daha böyle birşey olmasın.
Sizin yüzünüzden sınıfta kalmak istemıyorum.