Bu senenin korkutucu bir kuraklık beklentisiyle başlaması üzücü olsa da gökyüzü sevdalıları için yararlı oldu. Astronomi bilimi her konusunda böyledir aslında. Bir konuda kaybederken bir başkasında kazanırsınız. Önemli olan, düzeyi ortalamada tutabilmektir. Bakalım Mart kapıdan baktırırken gece gökyüzünde bizlere neleri gösterecek.

Merkür ve Venüs

Dünya’ya en yakın yıldız olan güneşimizin kankaları olan Merkür ve Venüs bu ay boyunca gökyüzünde Güneş’e çok yakın olacağından gözlenemeyecekler. Venüs, ayın başından ortalarına kadar sabah gökyüzünde dikkatli bakışların parlak Venüs’ü görmesiyle gözlenebilir. Ama her gün daha fazla Güneş’e yaklaşacaktır. Unutmadan, bu “Güneş’e yaklaşacak veya uzaklaşacak” tabiri 2 boyutlu gökyüzü üzerinde olmaktadır. Burda bahsedilen durumda cisimler, Güneş’e fiziksel olarak yaklaşmamaktadırlar. Perspektif olarak yanyana görünüyormuş gibi görünürler. Tabi Güneş’in parlaklığı cisimlerin parlaklığını bastırır.

Mars

Paslanmış gezegen Mars, akşam saatlerinden sabaha kadar doğu ufkundan itibaren gözlenebilir. Her gün daha erken doğmaya başlayacak.

Jüpiter

Mars yükseldikçe, Jüpiter alçalmaya başlıyor. Bu durumun sizin hayatınızdaki etkisi ise koca bir hiç. Şaka şaka, ne güzel işte gece yarısına kadar Jüpiter’i gökyüzünde batana kadar gözlerken o esnada doğmaya başlamış olan Mars’ı gözlersiniz. Hayata daha iyi etki mi olur?

Satürn

Mars ve Jüpiter’in ünlü olmaya başladığını gören gezegenlerin bekar olmayanı(yüzüğü var), Satürn, durur mu? O da gece yarısından sonra doğu ufkundan kendini gösteriyor ve her geçen gün daha erken doğuyor. Ufak bir teleskop veya ortalama bir dürbünle Satürn’ün halkasını görebilirsiniz. Belki de zamanında Galileo’nun yaptığı gibi gördüğünüzü kağıda çizer ve halkanın nasıl da fır fır döndüğünü görürsünüz(Fır fır görebilmek için tabi her yıl gözleyip çizmek gerekiyor – Alın size hobi-).

Bu ay kaçırılmaması gerekenler

3 Mart – Mars, karşı konumda. Eminim herkes “Mars bu gece Ay gibi gözükecek”, “Ay’dan daha büyük gözükecek” türü haberler duymuşsunuzdur. İşte o gün bugün. Fakat Mars, asla Ay kadar büyük görülmeyecek. Teleskop ile baksanız dahi bu denli büyük göremezsiniz. Bunun sebebi Mars’ın çok küçük olması değil. Aksine Mars, uydumuz Ay’dan çapsal olarak yaklaşık 2 kat daha büyüktür. Dikkat etmişseniz eğer Mars’ın Ay kadar büyük görünecek olması miti her yıl olur. Çünkü her yıl Mars en az 1 kere karşı konumumuzda olur. Öncelikle karşı konum, Güneş-Dünya-Mars sırasında, bu cisimlerin aynı hizaya gelmeleridir.

Dünya ve Mars en yakın konumda olduklarında ki dizilim bu şekilde olmaktadır.
Dünya ve Mars en yakın konumda olduklarında ki dizilim bu şekilde olmaktadır. (Büyüklükler ve uzaklıklar ölçekli değildir)

Güneş sabit durduğuna göre bunun olmasının sebebi, Dünya ve Mars’ın Güneş etrafında dolanıyor olmalarıdır. Bu dolanım eliptik olduğu için her karşı konumda Dünya-Mars arası farklı uzaklıklara sahip olur.

mars-dunya-yorunge
1 Dünya yılı 365 gün, 1 Mars yılı 687 Dünya günü veya 669 sols (mars günü)

Aşağıdaki liste 2007 – 2020 arasındaki yakınlaşmalardaki mesafeleri göstermektedir.

  • Ara. 24, 2007 – 88.2 Milyon km
  • Oca. 29, 2010 – 99.3 Milyon km
  • Mar. 03, 2012 – 100.7 Milyon km
  • Nis. 08, 2014 – 92.4 Milyon km
  • May. 22, 2016 – 75.3 Milyon km
  • Haz. 27. 2018 – 57.6 Milyon
  • Eki. 13, 2020 – 62.1 Milyon km

Ay kadar büyük olamayacağını anladığımıza göre karşı konum neden önemli ona bakalım. Mars gezegenini karşı konum olmadan bile teleskop ile baktığınızda çaplı şekilde görebilirsiniz. Fakat karşı konumlarda bir dürbün ile bile rahat bir şekilde çapını hatta yakınlığına göre kutuplarını oralardaki beyazlıkları seçebilirsiniz. Özellikle 27 Haziran 2018 tarihindeki yakınlaşmayı kaçırmamak gerekir.

Kaynak: http://www.universetoday.com/14824/distance-from-earth-to-mars/#ixzz2uYpGia2Z

Bakalım gezegenler Ay kadar yakın olsaydı nasıl görünürlerdi:

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=usYC_Z36rHw&w=540&h=420]

20 Mart – Mart ekinoksu. Bu tarihte Güneş ışınları ekvator üzerine dik bir açıyla iner. Her iki yarım kürede eşit şekilde aydınlanır. Gece ve gündüz eşit olur. Bu tarihten sonra Kuzey yarı küre için ilkbahar başlangıcı, Güney yarı küre için sonbahar başlangıcıdır.

Ay evreleri

evreler

Mart ayında genel gökyüzü görünümü

 

15 Mart 2014 saat 00:00'da Genel Gökyüzü Görünümü.
15 Mart 2014 saat 00:00’da genel gökyüzü görünümü.

yorum

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

  • marsın en yakın olacağı tarihler arasında 3 mart 2012 demişsiniz ama yazının başlığında bu yıl olacağını söylemişsiniz ve listede bu yıl için olan tarih 8 nisan neyi kaçırıyor gözlerim aydınlatır mısınız?

Cihan Tuğrul Tezcan

Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümü Yüksek Lisans öğrencisi. Kepler Uzay Teleskopu verileri ile Exoplanet keşfi, Yerden Exoplanet yeni gözlem ve analiz yöntemleri üzerine çalışıyor. Ankara Üniversitesi Rasathanesinde gözlem sorumlusu ve teknik ekip üyesi.