Araştırmacılar, elektronik bir dil kullanarak tatları farklı biraları birbirinden ayırt etmeyi başardılar. Food Chemistry dergisinde yayınlanan bu buluş, denemelerin %82’sinde olumlu sonuç verdi.
Bira, dünya üzerindeki en eski ve en çok tüketilen alkollü içecektir. Şimdilerde, Barselona Otonom Üniversitesi’nde görevli bilim adamları, insanların tat alma duyusunu temel alarak elektronik dil adı verilen bir sistem geliştirdiler. Analiz sistemlerinde yeni bir tasarımı hayata geçiren bilim adamları, pek çok bira markasının analizine dayanan bir çalışma gerçekleştirdiler.
Makalenin başyazarı Manel del Valle yaptıklarını şöyle açıklıyor: “Elektronik dil kavramı, çeşide özgü bir sensör dizisinin kullanımını içeriyor. Diğer bir deyişle, biranın içeriğindeki kimyasal bileşenlerin çeşidine duyarlı bir sensör dizisinden bahsediyoruz. Bu sensör dizisi sürecin işlemesi, model tanımlanması ve hatta yapay sinir ağı kurulumu için değişen bir bilgi yelpazesi oluşturuyor.”
Bu çalışmadaki sensör dizisi, içinde 21 iyon-ayırt edebilen bir elektrot dizisi barındırıyor. Bu dizinin elemanları, az önce belirtilen değişenlere çeşide özgü (tanımı belirlenmemiş) bir tepki veren elektrotların yanında, bazısı katyonlara (amonyum, sodyum vb) bazısı da anyonlara (nitrat, klor vb) tepki veren elektrotlardan oluşuyor.
Araştırmacılar, bu sensör dizisi tarafından oluşturulan çok-boyutlu tepki ile bu tepkinin denenen bira çeşitlerinden nasıl etkilendiğini kayıt altına aldılar. Başlangıçtaki analizler, gruplamanın daha iyi gözlenebilmesi için onlara koordinatların yerlerini belirleyebilme imkanı tanıdı. Her bir koordinat belirli bir bira çeşidine karşılık geliyordu.
“Daha güçlü araçların (tool) kullanımı -kontrollü öğrenme- ve lineer diskriminant analizleri, bizlere biranın ana kategorilerini birbirinden ayırt etmemizi sağladılar: Schwarzbier (dark beer/siyah bira), lager birası, duble malt, Pilsen, Alsas birası ve az-alkollü” diyor Del Valle ve ekliyor: “Ve tüm bunları %81,9 başarı oranıyla ayırt ettik.”
Ayrıca eklemekte yarar var; elektronik dilin tanıyamadığı az alkollü karışımlar ve yabancı yapım denebilecek bira çeşitleri, uzmanlara göre, tanımlanmadığı için sistemin bu tür içecekleri doğal olarak ayırt edemediğinin de göstergesi olmuş oldu.
Tat alabilen robotlar
İyonlar her bir sensör dizisinde bir uyarı cevabı oluşturuyor. Bu cevaplar da yapay sinir ağlarının girişlerini oluşturuyor. YSA(yapay sinir ağları) eğitiliyor ve bu esnada sınıflandırma için sayısal modeller geliştirilmiş oluyor. Böylece test aşamasına geçildiği zaman, öğrenilmiş sayısal model baz alınarak sisteme test amacıyla verilen bira, modellerdeki tanımlamaya en yüksek benzerlikte çıktı oluşturuyor ve bu test birası, kendine karşılık gelen bira ismiyle etiketleniyor.
Bu sistem, etanol varlığında doğrudan uyarılan sensör dizisinden oluşmuyor. Sistem için, karışımların içinde yer alan iyonların varlığına göre geri-bildirimde bulunan ve bu doğrultuda modeller oluşturan bir sensör dizisine bağlı bir yazılım denebilir.
Bu tür araçlar bir gün robotlara tat alma duyusu kazandırabilir, ve hatta tüketim alanında gıdaların kalitesi ile güvenilirliğini geliştirmek için gıda endüstrisindeki çeşnicibaşlarının yerine bile geçebilir.
Kaynak
Plataforma SINC. (2014, January 30). Robot with a taste for beer? Electronic tongue can identify brands of beer. ScienceDaily. Retrieved February 1, 2014 from www.sciencedaily.com/releases/2014/01/140130092848.htm
Yorum Ekle