Sloan Digital Sky Survey (SDSS) ile, 2000 yılından beri, gökyüzünün %35’inin görüntülerini ve tayfsal verilerini alarak sayısı 1 milyonu geçen galasi gözlemi yapılmaktadır.
Bu büyük sayı galaksi popülasyonunun istatistiksel analizi için büyük avantaj sağlamaktadır. Örneğin, spiral galaksiler ile eliptik galaksilerin bulunma frekanslarının hesaplanması ile galaksilerin nasıl evrildiğini anlayabiliriz. Fakat bu kadar büyük veri seti nasıl analiz edilir? Galaksileri spiral veya eliptik diye sınıflandırmak bile çok zordur. Bilgisayarlar ile otomatik olarak görüntü işleme ile sınıflandırılması, insan gözüyle bakılması gibi kesin sonuçlar vermemektedir. Fakat bu durumda bu kadar fazla sayıda veri için çok zaman almaktadır.
Galaxy Zoo projesi, internet üzerinden, bu kadar çok veriye çok sayıda insanın katkıda bulunabilmesi için kuruldu. (Galaxy Zoo hikayesi hakkında daha fazla bilgi için kurucularından Kevin Schawinski’nin yazısını okuyabilirsiniz.) 2007 yılından başlayarak, gönüllülerin, görüntülerdeki galaksileri eliptik, spiral yada birleşik olarak sıralamalarını istediler. 250000 kadar gönüllü yaklaşık 1 milyon galaksinin sınıflandırılmasını sağladı. Her galaksi birden fazla gönüllünün elinden geçerek daha doğru sonuçlara ulaşılması sağlandı. Ardından düzinelerce makale Galaxy Zoo 1 verileri kullanarak yayınlandı. Hatta bazıları Astrobites’da incelenmişti. 2009’dan başlarayak, 300000 parlak galaksinin ayrıntılı sınıflandırılması ile Galaksi Zoo 1 verileri güncellendi. Galaxy Zoo 2 verileinin gönüllülerine bu sefer, galaksilerin ortasında bir “bar” yapısı olup olmadığı, kalınlığı, spiral galaksilerin açıklığı ve eliptik galaksilerin yuvarlaklığı gibi ayrıntılı karakteristik bilgiler soruldu. Şekil 1, gönüllü bilim adamlarının, galaksileri doğru bir biçimde sınıflandırabilmesi için hazırlanmış akış şemasıdır. İncelemiş olduğumuz makale 300.000’in üstünde yeni ve daha detaylı sınıflandırılmış galaksileri göstermektedir.
Gönüllü bilim adamları, galaksilerin sınıfını oylayarak, belirlenen sınıfa ağırlık verilmesini sağlıyor. Makalenin yazarları da bizzat dahil olarak bir çok düzeltmede bulunmuşlardır. Örneğin, bar’lar ve spiral kollar gibi iyi ve detaylı yapıları tanımlayabilmek yüksek kırmızıya kayma’dan dolayı daha zordur (görüntülerde daha sönük ve küçük olanlar). Bundan dolayı kırmızıya kayma oranının sonuçlarda düzeltilmesi gerekir. Şekil 2, oyların dağılımına karşılık şekil 1’de ki görüntülere karşılık gelen kırmızı kayma miktarlarını göstermektedir. Kırmızıya kayma düzeltmesi olmadan oy dağılımı (kalın çizgiler) düzeltmeden sonrakine (kesikli çizgileri) göre bir azalma göstermektedir. Bu yapı, “Pürüzsüz yada hatlara sahip”, “Bar” ve “Spiral yapı” grafiklerinde daha iyi görülmektedir.
(kalın çizgiler), sonra (kesikli çizgiler). Kesikli dikey çizgiler kırmızıya kayma hassalığını SDSS limitiyle göstermektedir. Sol dikey
çizgi üst, sağ dikey çizgi alt limittir (Büyütmek için üzerine tıklayın).
Yazarlar Galaxy Zoo 2 sonuçlarını, gönüllü bilim adamlarının Galaxy Zoo 1 sınıflandırmaları ile kıyasladılar. Bu kıyaslamalar bilgisayarlı sınıflandırma ile Huertas-Company et al. (2011), görsel sınıflandırma ile Nair & Abraham (2010), ve Baillard et. al. (2011) yayınlarına verilmişti. Galaxy Zoo 2 sınıflandırmaları ile yapılan spiral ve eliptik galaksilerin, Galaxy Zoo 1 sınıflandırmalarıyla yaklaşık olarak tuttuğunu buldular. Galaxy Zoo 2’nin, bar ve halka yapılarının sınıflandırılması tutarlı olmasına ragmen daha sönük cisimleri tanımlamakla ilgili sorunları var.
Galaxy Zoo 2 sınıflandırma kataloğu herkesin ulaşımına açıldı. http://data.galaxyzoo.org/ adresinden bakabilirsiniz. Eğer sizde Galaksi sınıflandırmak isterseniz http://www.galaxyzoo.org/ adresine bakabilirsiniz. Ya öncelikle Citizen Science sayfasına bakarak buna benzer bir çok gönüllü yapabileceğiniz astronomi verilerini bulabilirsiniz.
Yazar: ERIKA NESVOLD | Çeviren: Cihan Tuğrul TEZCAN | Ağustos 22, 2013
http://astrobites.org/2013/08/22/galaxy-zoo-2-return-of-the-citizen-scientist/
- Makale Başlığı:
- Yazarlar:
Kyle W. Willett, Chris J. Lintott, Steven P. Bamford, Karen L. Masters, Brooke D. Simmons, Kevin R.V. Casteels, Edward M. Edmondson, Lucy F. Fortson, Sugata Kaviraj, William C. Keel, Thomas Melvin, Robert C. Nichol, M. Jordan Raddick, Devin Schawinski, Robert J. Simpson, Ramin A. Skibba, Arfon M. Smith, Daniel Thomas
- Birinci Yazarın Kurumu:
Minnesota Üniversitesi
Yorum Ekle